آشنایی با قطعات بدنه خودرو

شاسی

اولین بخش خودرو که نمای ظاهری و کلی خودرو را به نمایش می‌گذارد شاسی آن است. شاسی البته به خودی خود دیده نمی‌شود؛ برای درک بهتر این موضوع یک ساختمان را در نظر بگیرید که از شروع ساخت باید مراحلی را طی کند تا تکمیل شود. اولین مرحله، ساخت اسکلت و یا به قولی فنداسیون ساختمان است.

اسکلت ساختمان به خودی خود دیده نمی‌شود ولی نما و ظاهر ساختمان بر اساس اسکلت ساخته شده است. ساخت قطعات بدنه خودرو هم مسیری شبیه به ساختمان دارد و شاسی ماشین دقیقاً نقش اسکلت ساختمان را بازی می‌کند.

شاسی بیشتر ماشین‌ها از جنس فولاد هستند و در واقع چهار چوب خودرو هستند که بقیه اجزای ماشین مثل درب، سقف و اجزای داخلی مثل موتور و … روی آن نصب می‌شوند.

سقف، درب‌ها و کاپوت

هنگامی که یک خودرو را می‌بینیم اولین قطعه‌های که به آن بر می‌خوریم در واقع درب خودرو، سقف و همچنین کاپوت هستند؛ خلاصه قیافه، تیپ و لباس ماشین! ساختار بدنه خودرو معمولاً از آلیاژ فولاد ضد زنگ و استیل ۳۰۴ است.

ورق گالوانیزه که یک ورق فولادی است به دلیل دارا بودن مقاومت بالا در برابر خوردگی، زنگ زدگی، انعطاف پذیری و رنگ پذیری بالا، مقاومت در برابر نمک‌های محلول در آب و همچنین صاف و یکدست بودن در ساخت قطعات بدنه خودرو مورد استفاده قرار می‌گیرد. ورق سیاه هم جزو ورق‌های پر کاربرد برای تولید قطعات بدنه خودرو است.

سپر

سپر خودرو همانطور که مشخص است وظیفه‌ی محافظت از بدنه خودرو و دفع ضربات را دارد. سپر از ترکیب آلیاژ فلز، پلاستیک و الیاف کربن ساخته می‌شود. این ترکیب سبب می‌شود تا سپر ضمن برخورداری از وزن کم و مقاومت در برابر آب و آفتاب، از انعطاف و استحکام بالایی در مقابل ضربات برخوردار باشد. در حال حاضر، سپر ماشین عمدتاً از سه بخش کلی به نام‌های پیشانی یا پوسته، تیر عرضی یا دیاق و قسمت جاذب یا ضربه گیر ساخته شده است.

قسمت پیشانی (پوسته سپر):

رویه و تمام آنچه که یک ناظر از بیرون خودرو می‌تواند در ظاهر سپر ببیند را پیشانی سپر می‌گویند. این قسمت همانطور که از ظرافت و جنس آن مشهود است، قرار نیست که ضربه‌های سنگین را تحمل کند و به نوعی تنها پوشش ظاهری سپر است.

قسمت جاذب:

جاذب سپر جذب کننده انرژی‌های جنبشی وارده بر سپر خودرو است. جاذب ها در سپر می‌بایست به این نحو عمل کنند که نیروهای وارده را در خود جذب و خنثی نموده و مانع از انتقال این نیرو به سمت کابین خودرو باشند و تا حد امکان از صدمات و خسارت‌های وارده بر خودرو جلوگیری کند.

اما این جاذب ها فقط تا حدی از این ضربات را می‌توانند تحمل و نهایتاً خنثی کنند و چنانکه نیروی جنبشی وارده بیش از حد مجاز باشد ممکن است که جاذب سپر دیگر پاسخ گو نباشد و نتواند انرژی وارده را در خود حل کند و موجب آسیب رساندن به کابین و بدنه خودرو شود به همین منظور از تیر عرضی ما بین جاذب و بدنه کابین خودرو استفاده می‌کنند و تیر عرضی برای حل این کاستی در خودرو به وجود آمده است.

قسمت تیر عرضی (دیاق):

تیر عرضی زمانی وارد میدان شد که جاذب نیروی حاصله از برخورد با موانع را نمی‌توانست به خوبی در خود خنثی کند و جاذب برای اینکه بتواند حالت ارتجاعی قابل قبولی از خود نشان دهد، نیاز به یک تکیه گاه قوی برای نشیمن خود داشت.

به همین منظور جاذب ها را از بدنه خودرو برداشتند و آن را بر روی یک تیر عرضی قوی سوار کردند. این تیرهای عرضی که به صورت مقطع مستطیلی شکل و یا پروفیل‌های مشخص ساخته می‌شوند و سطح کم عرض تر آنها محل استقرار جاذب و مقطع طویل‌تر آن موجب تحمل نیروی وارده است.

چراغ‌ها

وقتی از سیستم روشنایی اتومبیل‌ها صحبت می‌کنیم، در واقع داریم از سیستمی حرف می‌زنیم که شامل چراغ جلو، چراغ‌های راهنمایی که در جلو و عقب و کنار و حتی گاه سقف خودرو و نیز چراغ عقب و … است. این سیستم ایجاد شده است تا هم مسیر را برای کاربر اتومبیل روشن کند، هم باعث تشخیص اتومبیل توسط دیگران شود و هم پیام‌هایی به دیگران مخابره کند که این اتومبیل چه اندازه‌ای داشته و چه سرعتی دارد و در چه موقعیتی در حال حرکت است.

این پیام‌ها برای خودروهای دیگر مخصوصاً وقتی که خیابان‌ها شلوغ بوده و سرعت بالاست، اهمیت زیادی دارد. به این منظور نیز سعی شده است که در سراسر جهان، از رنگ‌هایی مشخص و استاندارد به این منظور سود برده شود تا کاربران اتومبیل سرگردان نشوند و تکلیف روشن باشد.

گلگیر

هنگامی که حرکت چرخ‌ها سبب پاشیده شدن آب و سنگ به داخل موتور خودرو و در نتیجه آب رفتگی در قطعات برقی می‌شود؛ گلگیر وارد عمل می‌شود و جلوی آنها را می‌گیرد. گلگیر قطعه‌ای فلزی است که در کنار وسیله نقلیه، درست کنار درب و بالا و اطراف چرخ‌های جلو و عقب مشاهده می‌شود. با توجه به محل قرارگیری این قطعه، حتی در تصادفات جزئی خودروها نیز، همواره گلیگر در معرض ضربه و آسیب دیدگی قرار دارد. چرا که آسیب دیدگی سپر، منجر به خم شدن ورق فلزی گلگیر خواهد شد.

اهمیت این قطعه در واقع اینجاست که بدون گلگیر و در اثر ضربات مکرر و انباشته شدن لکه و خاک، بدنه خودرو زنگ زده و تراشیده خواهد شد و جدا از نیاز به شست و شوی خودرو، شما مجبور خواهید شد که هر از گاهی، بدنه خودرو را رنگ آمیزی نمائید. این البته فقط یکی از مشکلاتی است که بدون گلگیر به وجود می‌آید. اگر این قطعه نبود، سیستم برق خودرو و موتور در اثر برخورد آب و سنگ ریزه‌ها آسیب جدی می‌دیدند.

کاپوت یا درب موتور خودرو

درب موتور خودرو یک قطعه ظاهری و جزو بدنه خودرو محسوب می‌گردد که علاوه بر نقش در زیبایی خودرو، نقش آیرودینامیکی (رفتار جریان هوا و اثر آن بر اجسام متحرک) مؤثری در برابر مقاومت هوا و فشار آن بر خودرو دارد.

این قطعه پوششی فلزی و لولایی بر روی موتورخودرو است که به‌طور کامل سطح روی موتور پوشانده و امکان دسترسی به اجزای تشکیل دهنده موتور برای تعمیر و نگهداری را فراهم می‌سازد. طراحی و ساختار درب موتور علاوه بر زیبایی و محافظت از خودرو در تصادفات روی سرعت، شتاب و محافظت از موتور و متعلقات آن نقش بسزایی دارد.

مواد اولیه مورد استفاده در ساخت قطعات بدنه خودرو