فیلر شمع چیست؟

فیلر با ریشه لاتین FILL به معنای اضافه کردن یا پر کردن چیزی است. در صنعت خودروسازی فیلرکردن به معنای تنظیم دو لبه است،

برای مثال فیلر کردن سوپاپ ها یعنی تنظیم فاصله سوپاپ با میل بادامک.

یا مثالی دیگر در خودروهای قدیمی مانند کوئل دلکو به تنظیم میزان پلاتین اصطلاحا فیلر پلاتین میگفتند.

در مورد شمع تنظیم فاصله الکترود مثبت و منفی شمع را فیلر شمع میگویند.

دلایل  اهمیت فیلر کردن شمع چیست؟

زیرا اگر فیلر شمع درست تنظیم نشود ممکن است تمام عملکرد موتور تحت تاثیر آن دچار ضعف شود.

خودروساز برای هر خودرو با توجه به نوع موتور(انژکتور یا کاربرات بودن)،

نوع کوئل، حجم سیلندر و مپ ای سی یو، فیلر شمع خاصی را توصیه میکند،

که صاحبان آن خودرو(اگر خودرو استاندارد باشد)، باید در هنگام خرید شمع یا سرویس آن به فیلر توصیه شده مراجعه کرده و طبق آن عمل کنند.

برای مثال فیلر توصیه شده توسط خودروساز مناسب برای موتور ملی EF7 برابر ۰٫۷۵ یا ۰٫۸ است. حال اگر ما یک شمع با فیلر ۱٫۱ را روی

این خودرو ببندیم موتور درست عمل نخواهد کرد، مصرف بالا رفته و دچار لرزش موتور میشود

و شاید فقط یک مزیت کوچک به ما بدهد که در دور موتورهای بالا شتاب خوبی به خودرو بدهد.

برعکس خودرو هیوندا آزرا که فیلر توصیه شده برای آن ۱٫۱ است،

اگر دارای شمع موتور با فیلر ۰٫۸ باشد در دور موتورهای بالا خودرو اصطلاحا خفه میکند.

برای ادامه مقاله این جمله را به یاد داشته باشید: “فیلر بزرگ تر یعنی جرقه بزرگ تر

و نیاز به زمان بیشتر برای انجام آن جرقه و فیلر کوچکتر یعنی جرقه کوچکتر در زمان کمتر”

خودروساز ها چگونه و بر چه مبنای ای  اندازه فیلر را توصیه میکنند؟

برای پاسخ به این سوال نیاز است که با دو مفهوم آشنا شویم:

آوانس و ریتارد! آوانس یعنی عملی را زود انجام دادن و ریتارد یعنی عملی را دیر انجام دادن.

هنگام تولید خودرو برای تمام عملگرهای که در زمان احتراق انجام میشوند،

توسط خودروساز یک زمان خاصی در نظر گرفته میشود،

برای مثال؛ ممکن است ورودی هوا یا سوپاپ هوا در حالت آوانس قرار بگیرد،

جرقه کوئل نیز در حالت آوانس قرار گرفته شده

و سوپاپ در حالت ریتارد قرار بگیرد، در چنین شرایطی نیاز است

که جرقه شمع خیلی سریع انجام بگیرد و این بدان معنی است

که فیلر شمع باید کم باشد. این اعداد معمولا زیر یک مانند ۰٫۹، ۰٫۸ و … هستند.

برعکس ممکن است خودروساز برنامه دیگری

در تولید موتور خودرو داشته باشد، ممکن است خودرو در سیلندرش چهار عدد سوپاپ داشته باشد

مثل همین خودروهای ۱۶ سوپاپ ایرانی TU5 و … در این حالت برنامه خودروساز عوض میشود .

کمیت دیگری که میتواند تاثیر گذار باشد این است که ممکن است موتور خودرو با فیلر ۱٫۱ سازگار باشد

اما، کوئل توان پاسخگوی به این مقدار فیلر را نداشته باشد و تحت بار بسوزد!

خودروساز تمام این پارامترها را در نظر میگیرد و یک عدد

برای فیلر شمع هر خودرو توصیه میکند که باید بدان عمل کرد

به جز خودروهای ریمپ شده، تیون و تغییرات داده شده.

برای این نوع خودروها طبق برنامه پاشش و زمانبندی سوپاپ ها فیلر مناسب پیشنهاد میشود،

برای اطلاع از فیلر مناسب خودرو ریمپ شده خود میتوانید از مشاوره کارشناسان ما استفاده کنید.

فیلر شمع موتور چگونه انجام میشود؟

فیلر شمع موتور روش های مختلفی دارد،مانند آچارهای مخصوص انبری

که از آنها برای تنظیم فیلرهای خیلی پایین مانند ۰٫۴، ۰٫۵ و ۰٫۶ استفاده میشود.

برای فیلرهای بالا یا فیلرهای متغیر هم میشود از آچارهای فیلر سکه ای ،

آچارهای فیلر صفحه ای که در ایران هم بسیار رایج اند، استفاده کرد.

فرض کنید میخواهیم فیلر ۰٫۹ ای را روی یک شمع با فیلر ۱٫۱ انجام دهیم، ابتدا اندازه میگیریم

که برای فیلر ۰٫۹ چقدر فضای باز داریم سپس با استفاده از

یک انبر دم باریک و با ضربه های کوچک به الکترود منفی

میتوانیم شمع را به فیلر ۰٫۹ برسانیم.نکته کلیدی آن است

که ۰٫۹ باید داخل دو الکترود گیر کند و راحت جا به جا نشود.

نکته بعدی این که فرض کنید خودرو چهار سیلندر است و

میخواهیم یک دست یعنی چهار عدد شمع روی آن ببندیم،

در چنین شرایطی باید توجه داشته باشیم که تک تک شمع ها باید دارای فیلر برابر با همدیگر باشند،

کوچکترین تفاوت فیلر یکی از شمع ها میتواند عملکرد کلی موتور را دچار اختلال کند.

اما نکته دیگر که باید هنگام نصب شمع رعایت شود آن است که، فیلر بسار بسیار حساس است

و ممکن است سرسیلندر عمیق باشد و ما شمع را به داخل پرتاب کنیم

سپس با بوکس آن را محکم کنیم که کار بسیار اشتباهی است.

این حرکت باعث میشود که فیلر دهانه شمع به هم خورده و بعد ها متوجه ریپ زدن خودرو شویم.

آیا میشود شمع های سوزنی را فیلر کرد؟

پاسخ بله است.

نکته کلیدی آن است که باید تجربه داشت و

در زمان فیلر کردن دقت کرد که سوزن الکترود آسیب نبیند!

هر نوع شمعی را میتوان فیلر کرد؟

برای پاسخ به این سوال باید فیلر را به دو دسته فیلر افقی و فیلر عمودی تقسیم کرد، فیلر عمودی

یعنی هر جفت الکترود شمع در راستای محور عمودی باشد

و فیلر افقی یعنی جرقه در راستای محور افقی.

هر نوع شمع را نه! شمع های خرچنگی قابلیت فیلرگیری ندارند

و در حالت کلی شمع هایی که فیلر آن ها افقی است را نمیتوان با آچارهای معمولی فیلر کرد.

فیلراین نوع شمع ها فقط توسط سازندگان شمع و خودرو انجام میگیرد

و در صورت برهم خوردن فیلر نمیتوان دوباره فیلر آن ها را تنظیم کرد.

در اتومبیل هاي سواري بین ۶۵/۰ تا ۸۰ /۰ میلی متر و در

سیستم انژكتوري بين ۹۵/۰ الي ۱ میلی متر می باشد و با فيلر تنظيم مي شوند.

فيلر شمع پيكان ۷۰/۰ ميلي متر و يا ۰۱۸/۰ اينچ مي باشد.

هر شمع بطور متوسط ۱۵۰۰۰ تا ۲۵۰۰۰ کیلومتر بازده مناسبي دارد

و بعد از هر ۵۰۰۰ کیلومتر مورد بررسی قرار می گيرد.

علائم ظاهري شمع، مانند موارد زير، كمك به بررسي نحوه عملكرد موتور مي كند.

اگر پایه شمع پس از مدتی کار کردن در موتور برنگ قهوه ای باشد، شمع سالم و مناسب است.

اگر دهانه شمع دوده یا کربن گرفته باشد، شمع در موتور سرد باقی می ماند و ارزش حرارتی آن بالا است.

اگر پایه شمع پس از مدتی کار کردن موتور سولفات

مانند(سفیدک) بزند نشانه آن است که شمع در داخل سیلندرسرخ شده

و ارزش حرارتی آن کم می باشد و می بایست از شمعی با ارزش حرارتی بالاتر استفاده نماییم.

از عوامل ضعیف شدن جرقه شمع مي توان به رسوب گرفتگي و

روغنی بودن دهانه شمع و ترک داشتن عایق چینی شمع اشاره نمود.

چنانچه دهانه شمع زیادتر از حد مجاز فيلر گيري شود باشد

سبب عواملي چون، سوختن کویل، افزايش طول جرقه و آوانس ميشود.

بنابراين اگر دلكو را ريتارد نمائيم شتاب خودرو افزايش يافته و قدرت آن كاهش مي يابد.

همچنين اگر دهانه شمع كمتر از حد مجاز فيلر گيري شود

از قدرت جرقه كاسته ميشود بنابراين شمع دوده مي زند.

در اين صورت اگر دلكو را آوانس نمائيم، قدرت خودرو افزايش يافته وليكن شتاب آن كاهش مي يابد