فیوز خودرو چیست؟
هر فیوز خودرو ، قطعه ای کوچک است که در سیستم برق رسانی خودرو،
وظیف قطع کردن جریان برق در صورت نوسان را در دستگاه مصرف کننده متصل به خود دارد.
به عبارت بهتر فیوزها در خودرو وظیفه دارند اگر جریان برق بیشتر از حد مجاز باشد، اتصال را قطع کرده و نگذارند دستگاه مصرف کننده آسیب ببیند.
فیوزها در خودرو معمولا در مکانی در دسترس راننده در جعبه فیوز قرار دارند که برای یافتن آن ها، باید با استفاده از دفترچه راهنمای خودرو اقدام نمود.
در دفترچه راهنمای هر خودرو، نقشه تمام فیوزها وجود داشته و وظیفه برق رسانی هر فیوز خودرو به دیگر قطعات خودرو، مشخص گردیده است.
روی هر فیوز خودرو معمولا اطلاعاتی در رابطه با حداکثر شدت جریان عبوری از خود نوشته شده است که نشان می دهد اگر نوسانات برق خودرو از مقدار مشخص شده بیشتر باشد،
اصطلاحا فیوز آب شده و قطع می گردد. این قطعی سبب می گردد تا دستگاه مصرف کننده ای که برق خود را از طریق فیوز میگیرد، دیگر برق رسانی نداشته باشد
و از مدار خارج گردد. این عمل به این دلیل انجام می گردد تا از بروز مشکلات اساسی در خودرو، با نوسانات شدید، جلوگیری گردد.
چرا فیوز میسوزد؟
بهطورکلی اگر نوسانات در جریان برق را نتوان کنترل کرد و مخرب باشد (جریان ولتاژ نامناسب) سبب سوختن فیوز میشود. برخی از دلایل سوختن فیوز به شرح زیر است:
- خرابی دینام و استفاده از قطعات غیراستاندارد.
- اتصال غیراستاندارد تجهیزات جانبی به خودرو.
- اتصال مستقیم و غیراصولی ادوات برقی به خودرو.
جدول راهنمای جعبه فیوز پراید
همانطور که در ابتدای مقاله ذکر شد، پراید دارای تجهیزات الکتریکی متنوعی است
و هر کدام از آنها نیز دارای جریان مخصوص خود هستند. تصویر زیر نمایی از جعبه فیوز پراید را نشان میدهد:
جدول زیر راهنمای جعبه فیوز پراید را نشان میدهد که بر اساس تصویر فوق تکمیل شدهاست:
ردیف |
حرف لاتین |
نام تجهیزات حفاظتشده |
مدارهايي كه تحت مراقبت قرار دارند |
جریان نامی فیوز(آمپر) |
|||||||||
۱ |
A |
CNG |
سیستم گاز |
۱۰A |
|||||||||
۲ |
B |
برف پاککن |
برف پاکكن و شيشه شوی |
۱۵A |
|||||||||
۳ |
C |
چراغ مهشکن |
چراغهای مهشکن |
۲۰A |
|||||||||
۴ |
D |
فن خنککننده |
فن خنککننده موتور |
۴۰A |
|||||||||
۵ |
E |
|
|
|
|||||||||
۶ |
F |
شیشه برقی |
کلید شیشه برقی |
۳۰A |
|||||||||
۷ |
G |
موتور
|
|
|
|||||||||
۸ |
H |
وسایل سنجش |
گيجها و درجهها، لامپهای هشدار دهنده و چراغ راهنما |
۱۰A |
|||||||||
۹ |
I |
گرمکن عقب |
گرمکن شیشه برقی |
۱۵A |
|||||||||
۱۰ |
J |
توقف |
بوق و چراغهای استپ عقب |
۱۵A |
|||||||||
۱۱ |
K |
خطر |
چراغهای هشدار خطر- ساعت و چراغ |
۱۵A |
|||||||||
۱۲ |
L |
اتاق |
سيستم صوتي، لامپها- چراغهای داخل- چراغهای صندوق عقب |
۱۰A |
|||||||||
۱۳ |
M |
چراغ خطر |
چراغهای راهنمای جلو، چراغ خطر- چراغ نمره- چراغهای كوچک جلو |
۱۵A |
|||||||||
۱۴ |
N |
فیوز EGI (مدل مجهز به سیستمانژکتوری بهبودیافته) |
مدارهای مرتبط و ورودی به ECU (خودروهای انژكتوری) |
۱۰A |
|||||||||
۱۵ |
O |
فندک |
فندک، ساعت، آنتن |
۱۵A |
|||||||||
۱۶ |
P |
قفل مرکزی |
قفل مرکزی |
۳۰A |
|||||||||
۱۷ |
Q |
کانکتور عیبیاب |
– |
– |
تعویض فیوز پراید
انواع فیوز خودرو
فیوزها معمولا در انواع متنوعی تولید و طراحی می شوند که فیوزهای مستطیلی و سرامیکی از جمله پر کاربردترین نوع آن ها می باشد.
این فیوزها از دو پایه تشکیل شده اند که داخل خود بسته به حداکثر میزان شدت جریان عبوری ،
از سیم ضخیم تری برای اتصال دو پایه به هم استفاده شده است.
فیوز شیشه ای نیز نوع دیگری از فیوز خودرو می باشد که اتصال
دو سر فیوز در آن با استفاده از سیمی نازک در میان محفظه شیشه ای برقرار شده است
که در صورت عبور شدت جریان بالا، سیم مربوطه قطع می گردد.
فیوز فلزی نیز نوع دیگری از فیوز خودرو می باشد که ارتباط دو سر آن در صورت عبور شدت جریان بیش از اندازه دوب گردیده و در نتیجه مدار را قطع می نماید.
عیب یابی و تعویض فیوز
فطع شدن فیوزها مستقیما روی دستگاه مربوطه که فیوز مسئول تنظیم شدت جریان آن می باشد تاثیر گذاشته و موجب از مدار خارج شدن آن می شود.
اگر چنین اتفاقی در اثر نوسانات برق خودرو یا تحمل بار اضافی جریان برق ایجاد شود، در نتیجه فیوز مربوطه سوخته و باید نسبت به تعویض آن اقدام نمود.
در فیوز های شیشه ای و مستطیلی شفاف این امر با چشم نیز قابل شناسایی می باشد و با مشاهده فیوزی که اتصال آن قطع شده باشد،
می توان دریافت که فیوز مربوطه سوخته است و علت هشدار ECU آن است.
اما برای فیوزهایی که شفاف نیستند و نمی توان با چشم قطعی آن ها را مشاهده نمود، بهترین روش استفاده از مولتی متر یا چراغ آزمایش می باشد.
به این صورت که دو سر فیوز خودرو را به دو سر مالتی متر یا چراغ آزمایش متصل نموده و در صورت روشن شدن چراغ آزمایس
و یا عبور جریان در مالتی متر، می توان دریافت که فیوز سالم است و در غیر این صورت فیوز سوخته است و باید نسبت به تعویض فیوز اقدام نمود.
هنگام تعویض فیوزهای معیوب به نکات زیر توجه کنید:
- خودرو و تمامی تجهیزات الکتریکی آن را خاموش کنید.
- جهت بیرونکشیدن فیوز از انبرک مخصوص که در جعبه فیوز تعبیه شدهاست، استفاده کنید.
- فیوزهای با کیفیت پایین شاید ارزان باشند، ولی در درازمدت چه به لحاظ فنی و چه به لحاظ اقتصادی قابل توجیه نیستند.
- جریان اسمی فیوزها روی آنها نوشته شدهاست؛ لذا بههیچوجه هنگام تعویض از فیوز با جریان بالاتر استفاده نکنید.
- همواره فیوز یدک بههمراه داشته باشید.
- پیش از تعویض فیوز پراید، حتما منشاء خرابی یا سوختگی آن را پیدا و برطرف کنید؛ در غیر این صورت فیوز دوباره خواهد سوخت.
- از سفت بودن اتصالات فیوزها اطمینان حاصل کنید.